Benjamin Franklin chưa từng giữ chức Tổng thống Mỹ nhưng chân dung của ông được in trên tờ tiền có mệnh giá cao nhất của quốc gia này. Từ một chàng trai nghèo, vật lộn với những sóng gió của cuộc đời, từng bước leo đến vị trí cao nhất của đất nước. Ông đã có nhiều đóng góp to lớn đến lịch sử phát triển của Hoa Kỳ.
Benjamin Franklin là người đàn ông duy nhất đặt bút ký tên lên 4 tài liệu chính về việc thành lập Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, bao gồm: Tuyên ngôn Độc lập, Hiệp ước Paris, Hiệp ước Liên minh với Pháp, và Hiến pháp Mỹ. Trong bài viết dưới đây hãy cùng VTourist tìm hiểu về vị Tổng giám đốc Bưu điện đầu tiên tài ba của Hoa Kỳ nhé!
1. Người đàn ông trên tờ tiền 100 đô la Mỹ
Người dân Mỹ để vinh danh các vị Tổng thống đã có những đóng góp to lớn cho lịch sử phát triển hơn 200 năm của Hoa Kỳ đã in chân dung của họ lên các tờ tiền đô la Mỹ (USD).
Nếu tờ 1 USD được in hình Tổng thống đầu tiên của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ là George Washington. Tờ 2 USD in hình chân dung cố Tổng thống Thomas Jefferson, người đã viết nên bản tuyên ngôn độc lập Hoa Kỳ và về sau trở thành Tổng thống thứ 3 của nước Mỹ. Tờ 5 USD in hình Tổng thống Abraham Lincoln, vị Tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ đã xoá bỏ chế độ nô lệ và giúp người da đen giành lại quyền tự do và dân chủ.
Tờ 50 USD in hình vị tướng lừng danh trong cuộc nội chiến và là vị Tổng thống thứ 18 gây nhiều tranh cãi nhất nước Mỹ – Ulysses S. Grant. Khác với những tờ tiền khác, trên tờ 100 USD là tờ tiền có mệnh giá cao nhất tại Mỹ được in hình của Benjamin Franklin hay còn được người dân Mỹ gọi với cái tên thân mật là bác Frank.
Benjamin Franklin chưa từng đảm nhiệm chức vị Tổng thống Hoa Kỳ nhưng ông lại tổng giám đốc bưu điện đầu tiên nước Mỹ. Bên cạnh đó, ông còn đảm nhận nhiều vị trí quan trọng như nhà báo, nhà ngoại giao, nhà khoa học, chính trị gia,… là một nhân tài kiệt xuất đã có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của Hoa Kỳ.
2. Tuổi thơ đầy thăng trầm
Benjamin Franklin sinh vào ngày 17/01/1706 tại thành phố Boston, Massachusetts. Ông là đứa con thứ mười trong gia đình, cha của ông là một người theo chủ nghĩa Thanh giáo có tên là Josiah Franklin. Ngay từ khi còn nhỏ, cha của ông đã mong muốn Franklin theo học với các giáo sĩ nhưng điều kiện kinh tế của gia đình ông lúc bấy giờ chỉ đủ để chi trả cho học phí của ông trong hai năm.
Về sau, ông tiếp tục theo học tại trường Latin Boston nhưng không thể tốt nghiệp vì kinh tế gia đình đã rơi vào cảnh kiệt quệ. Benjamin Franklin phải chấm dứt việc học ở trường khi chỉ mới 10 tuổi. Ông tiếp tục theo đuổi con trường tri thức bằng việc tự học qua sách và làm việc cho cha mình trong một thời gian dài.
Năm 12 tuổi, Benjamin Franklin may mắn trở thành người học việc của anh trai James và được dạy cho nghề in ấn. Đến năm Franklin 15 tuổi, James đã cho thành lập một tòa soạn báo riêng với tên gọi The New-England Courant. Đây là tờ báo thứ ba có số lượng xuất bản và bán chạy ở Boston thời bấy giờ.
Để thử sức với tài văn chương của mình, Benjamin Franklin đã nhiều lần gửi bản thảo đến tòa soạn nhưng đều bị từ chối. Sau này, ông lấy bút danh mới là “Silence Dogood” hay goá phụ trung niên để gửi bài viết đến tòa soạn.
Những bài viết của bà Dogood nhanh chóng được xuất bản và trở thành chủ đề nóng trong cộng đồng người dân Boston. Không một đọc giả nào của báo Courant biết về bí mật ẩn chứa đằng sau bút danh này. Tuy nhiên, dù Benjamin Franklin đã cố tình che dấu danh tính nhưng vẫn bị chính anh trai James phát hiện. James đã thể hiện thái độ không hài lòng với những gì Franklin đang làm. Căng thẳng giữa Franklin và anh trai James cũng tăng theo. Điều này dẫn đến bất đồng và tranh chấp liên quan đến nội dung và cách quản lý Courant.
Dưới sự lãnh đạo của James, tờ New-England Courant thỉnh thoảng xuất bản nội dung chỉ trích chính quyền thuộc địa. Điều này dẫn đến việc James bị bắt vào năm 1721 với án phạt tù 3 tuần vì đã xuất bản những tài liệu “xúc phạm nghiêm trọng” đến thẩm quyền của chính quyền. Trong thời gian James bị giam cầm, Benjamin Franklin mặc dù chỉ là người học việc, đã tiếp quản việc xuất bản và quản lý tờ báo.
Franklin dùng bút danh bà Dogood để tuyên bố với chính phủ Mỹ và toàn thể người dân Hoa Kỳ: “ Không có tự do tư tưởng thì không thể có cái gọi là trí tuệ và không có tự do công cộng mà không có tự do ngôn luận”.
Năm 17 tuổi, Franklin quyết định từ bỏ việc học nghề và chuyển đến Philadelphia sinh sống để tìm kiếm một cơ hội phát triển mới. Ban đầu ông làm việc cho một số cửa hàng in ấn quanh Philadelphia. Sau đó, dưới sự thuyết phục của Thống đốc bang Pennsylvania là William Keith, ông nhận lời tới London để tìm kiếm những trang thiết bị, máy móc in ấn hoàn hảo, chuẩn bị cho việc thành lập một tòa soạn báo mới tại Philadelphia.
Tuy nhiên, ông nhanh chóng nhận ra những lời hứa ủng hộ về một tòa soạn báo mới và sự ủng hộ về quyền tự do ngôn luận của Keith là trống rỗng. Benjamin Franklin đã quyết định ở lại London làm việc một thời gian dài với công việc sắp chữ cho một cửa hành máy in.
Đến năm 1726, dưới sự giúp đỡ của một thương gia giàu có là Thomas Denham đã thuê ông làm thư ký riêng, nhân viên bán hàng và nhân viên kế toán trong việc kinh doanh của mình, Franklin mới có cơ hội quay trở lại Philadelphia một lần nữa.
Bằng sự nỗ lực, tinh thần ham học hỏi và ý chí kiên cường, Benjamin Franklin đã trở thành một biên tập viên và nhà in ấn thành công nhất tại Philadelphia. Năm 23 tuổi, ông cho xuất bản tờ Pennsylvania Gazette nổi danh khắp nước Mỹ. Nguồn thu từ việc xuất bản Pennsylvania Gazette giúp ông nhanh chóng trở nên giàu có. Ông tiếp tục cho xuất bản thêm cuốn Almanack của Poor Richard, được ông viết dưới bút danh là Richard Saunders. Những tác phẩm này đã giúp đưa tên tuổi ông trở thành huyền thoại trong ngành biên tập và in ấn.
3. Tổng giám đốc bưu điện đầu tiên của Hoa Kỳ
Benjamin Franklin với tài năng về in ấn và sản xuất được chính quyền thuộc địa tin tưởng bổ nhiệm ông vào làm chức giám đốc bưu điện của Philadelphia vào năm 1737. Đến năm 1753, Franklin và William Hunter cùng được bổ nhiệm vào chức vụ Phó Tổng giám đốc bưu điện khu vực Bắc Mỹ thuộc Anh. Hai người cũng là một trong những người đầu tiên được giữ chức vụ này.
Tận dụng khoảng thời gian nắm giữ chức vụ Phó Tổng giám đốc bưu điện cho các thuộc địa của Anh và trước đó là Giám đốc bưu điện Philadelphia. Franklin đã thiết lập mạng lưới thông tin liên lạc đa quốc gia kéo dài từ phía Bắc và phía Đông Pennsylvania đến tận đảo Newfoundland.
Bằng quyền hạn và đầu óc nhạy bén, ông đã cho tổ chức lại hệ thống kế toán dịch vụ và cải tiến tốc độ giao hàng giữa Philadelphia, New York và Boston. Đến năm 1761, Benjamin Franklin thu lại khoảng lợi nhuận đầu tiên cho bưu điện thuộc địa của Anh từ Hoa Kỳ.
Năm 1763, theo Hiệp ước Paris người Anh được quyền cai trị và chiếm giữ vùng đất New France. Tỉnh Quebec của Anh cũng được thành lập trong thời gian này. Benjamin Franklin đã cho xúc tiến dịch vụ thư tín mở rộng giữa Montreal, Trois-Rivières, thành phố Quebec và New York nhằm tăng khoảng lợi nhuận cho bưu điện. Tuy nhiên sự đồng tình của ông với cuộc Cách mạng Mỹ đã khiến cho chính quyền Anh quốc không hài lòng, họ quyết định sa thải Benjamin Franklin vào ngày 31/01/1774.
Vào ngày 26/07/1775, Quốc hội Lục địa, cơ quan lập pháp đại diện cho người dân Hoa Kỳ yêu tự do đấu tranh giành độc lập, chống lại chế độ thuộc địa của vương quốc Anh, đã cho thành lập Bưu điện Hoa Kỳ. Franklin ngay lập tức được bổ nhiệm trở thành Tổng giám đốc đầu tiên của Bưu điện Mỹ.
Bằng kinh nghiệm nghề nghiệp được đút kết từng nhiều thấp kỷ khi còn làm giám đốc bưu điện của miền đất Hoa Kỳ dưới thời thuộc địa Anh, cùng tư tưởng tiến bộ ủng hộ cách mạng. Benjamin Franklin trở thành ứng cử viên sáng giá cho vị trí Tổng giám đốc bưu điện Hoa Kỳ, đặc biệt là ngay trong giai đoạn Mỹ đang bắt đầu thời kỳ lập quốc. Đây cũng là nguồn gốc khai sinh ra hệ thống Bưu điện Hoa Kỳ, nó vẫn tiếp tục hoạt động và phát triển cho đến ngày nay.
4. Benjamin Franklin tích cực trong các vấn đề cộng đồng
Năm 1751, trường Cao đẳng Philadelphia mở cửa và sau này trở thành Đại học Pennsylvania danh giá của Hoa Kỳ. Benjamin Franklin được biết đến là người tiên phong và là vị hiệu trưởng đầu tiên của ngôi trường này. Với tư tưởng tiến bộ cùng tinh thần yêu nước, đấu tranh vì độc lập, dân chủ, Franklin đã có nhiều hoạt động tích cực trong các vấn đề về cộng đồng, chính trị thuộc địa và nhà nước. Đặc biệt là các vấn đề quốc gia và quốc tế luôn được ông đặt sự quan tâm lên hàng đầu.
Cuối những năm 1750, ông tham gia vào những cuộc tranh luận chống lại chế độ nô lệ. Franklin là một trong những nhà chính trị chủ lực đi đầu theo đuổi chủ nghĩa bãi nô, thúc đẩy giáo dục và sự hội nhập của những người Mỹ gốc Phi đến với nền văn hoá, xã hội hiện đại Mỹ.
Từ năm 1767, ông bắt đầu cộng tác với tờ Pennsylvania Chronicle và cho xuất bản liên tục những bài viết với nội dung phê phán các chính sách tàn bạo của quốc hội và Vương quốc Anh, đồng thời thể hiện quan điểm về cách mạng.
Benjamin Franklin tổ chức và là thư ký đầu tiên của Hiệp hội Triết học Hoa Kỳ. Đến năm 1769, ông chính thức được bầu làm chủ tịch của hiệp hội. Là người đại diện cho một số nước thuộc địa, với mọi nỗ lực đấu tranh tại London để yêu cầu Quốc hội Anh bãi bỏ team thuế. Franklin đã trở thành vị anh hùng dân tộc được người dân Hoa Kỳ kính trọng.
Được mệnh danh là nhà ngoại giao đa tài với tài ăn nói khéo léo cùng tư duy xử lý tình huống tuyệt vời. Franklin được nhiều người ngưỡng mộ với tư cách là đại sứ đầu tiên của Hoa Kỳ ở Pháp và là nhân vật quan trọng góp phần thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị giữa Hoa Kỳ và Pháp. Đảm bảo nguồn viện trợ của Pháp đối với cuộc Cách mạng Mỹ. Từ 1785 – 1788, ông được bổ nhiệm làm Tổng đốc bang Pennsylvania.
Bên cạnh lĩnh vực biên soạn, báo chí, nhà cách mạng, Benjamin Franklin còn là nhà khoa học đại tài. Ông là một nhân vật quan trọng trong thời kỳ Khai sáng Mỹ và lịch sử vật lý với những nghiên cứu vĩ đại về điện, lập biểu đồ và đặt tên cho dòng hải lưu Gulf Stream.
Ông là “cha đẻ” của nhiều phát minh nổi tiếng như: cột thu lôi, kính hai tròng, bếp lò Franklin,… Franklin cho thành lập nhiều tổ chức dân sự bao gồm Công ty Thư viện, sở cứu hỏa đầu tiên của Philadelphia, và Đại học Pennsylvania. Với mục đích cải thiện cuộc sống, giáo dục cho người dân Hoa Kỳ.
Mặc dù đã ra đi hơn hai thế kỷ nhưng cái tên Benjamin Franklin vẫn được người Mỹ kính trọng và vinh danh trên tờ 100 USD. Ngoài ra, tên của ông còn được dùng để đặt cho nhiều tàu chiến, thị trấn, quận, trường học, các tổ chức, tập đoàn,….
Năm 1847, Bưu chính Mỹ phát hành con tem đầu tiên với hình ảnh của Franklin. Những năm tiếp theo, ông tiếp tục được vinh danh trên các con tem bưu chính Hoa Kỳ.
Từ năm 1908 – 1923, Bưu điện Hoa Kỳ đã cho phát hành bộ sưu tập tem bưu chính với các chủ đề về Washington – Franklin. Trong có Washington và Franklin được mô tả nhiều lần trong suốt 14 năm. Đến nay, những con tem này đã trở thành những tài sản vô giá được các nhà sưu tầm tem trên khắp thế giới săn lùng.
George Washington là vị Tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ và Benjamin Franklin là vị Tổng giám đốc Bưu điện đầu tiên của Hoa Kỳ. Đây là hai nhân vật lịch sử quan trọng có sức ảnh hưởng mạnh mẽ đến nước Mỹ. Họ được vinh danh nhiều hơn bất kỳ người Mỹ đáng chú ý nào khác trên tem bưu chính Hoa Kỳ.
Hình ảnh Benjamin Franklin, một tài năng lỗi lạc, được in trên tờ tiền 100 USD, tờ tiền có mệnh giá cao nhất nước Mỹ mà không phải là một vị Tổng thống nào khác. Điều này nói lên một ý nghĩa quan trọng: “tài năng có giá trị cao hơn cả quyền lực”.
Trong suốt cuộc đời của Franklin, ông không chỉ là Tổng giám đốc bưu điện đầu tiên của Hoa Kỳ mà còn là một nhà hoạt động tích cực với tư cách là nhà báo, nhà văn, nhà khoa học, nhà phát minh, chính khách, nhà ngoại giao, nhà in, nhà xuất bản, triết gia chính trị, một tài năng trí thức hàng đầu và là một trong những Nhà lập quốc vĩ đại của Hoa Kỳ.
Ông đã đặt nền tảng trong việc xác định đặc tính của người Mỹ, Benjamin Franklin được gọi là “người Mỹ thành đạt nhất trong thời đại của ông và là người có ảnh hưởng nhất trong việc phát minh ra kiểu xã hội mà nước Mỹ sẽ trở thành”.
Cuộc đời và những di sản của ông về thành tựu khoa học và chính trị, những giá trị tốt đẹp được thành lập từ thời kỳ lập quốc Mỹ, ngày nay vẫn đang được người dân Hoa Kỳ gìn giữ và đấu tranh bảo vệ.
Xem thêm:
